Έχεις άγχος για τις εξετάσεις; Να πώς θα το αντιμετωπίσεις

Στις μέρες μας το άγχος είναι συχνά εμφανές και σε εφήβους και μπορεί να εκδηλώνεται με κοινωνικό άγχος, φοβίες, εκνευρισμό, οξυθυμία κ.α.

Το άγχος είναι ένα συναίσθημα, το οποίο μπορεί να χαρακτηριστεί ως φυσιολογικό αλλά και ως παθολογικό ανάλογα την ένταση του και τη διάρκειά του. Ως φυσιολογικό συναίσθημα είναι ωφέλιμο, καθώς κινητοποιεί το άτομο για δράση ενώ ως παθολογικό κάνει ακριβώς το αντίθετο, καθιστώντας το άτομο δυσλειτουργικό στη καθημερινότητά του.

Είναι σημαντικό να γνωρίζεις ότι τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές των ανθρώπων επηρεάζονται από την αντίληψη, την ερμηνεία δηλαδή των γεγονότων (Beck). Το ίδιο γεγονός νοηματοδοτείται από τους ανθρώπους διαφορετικά ανάλογα τον τρόπο που το προσεγγίζουν, για αυτό το λόγο υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι ακόμα και σε μεγάλες δυσκολίες δεν κλονίζονται, διότι εστιάζουν στο θετικό που μπορεί να βγει από μια κατάσταση. Καθημερινά περνούν από το μυαλό μας απίστευτα πολλές ιδέες (αυτόματες σκέψεις), πολλές από αυτές δεν είναι ρεαλιστικές αλλά δείχνουν αξιόπιστες με αποτέλεσμα να τις πιστεύουμε σαν αληθινές.

Π.χ.: Ο Χρήστος και η Άννα είναι συμμαθητές και φίλοι. Το πρωί της Δευτέρας η Άννα λέει καλημέρα στον Χρήστο εκείνος όμως δεν της ανταποδίδει. Η Άννα σε αυτό το γεγονός μπορεί να σκεφτεί είτε αρνητικά, είτε θετικά. Δηλαδή με τον αρνητικό τρόπο σκέψης θα μπορούσε να σκεφτεί ότι ο Χρήστος δεν τη συμπαθεί και δεν της είπε καλημέρα, ενώ με έναν πιο θετικό τρόπο σκέψης να σκεφτεί ότι μήπως δεν την άκουσε ή μήπως είναι απορροφημένος σε δικές του σκέψεις. Ανάλογα την ποιότητα της σκέψης θα επηρεαστεί το συναίσθημα, η συμπεριφορά αλλά και το σώμα της Άννας . Για μπες λίγο στη θέση της και προσπάθησε να παρατηρήσεις πώς αισθάνεσαι και πώς θα έπραττες εσύ και στις δυο περιπτώσεις. Κατά αυτόν τον τρόπο όλο γύρω μας είναι ουδέτερα, εμείς οι ίδιοι είναι που δίνουμε χρώμα στα γεγονότα αυτά.

Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία μπορεί αποτελεσματικά να βοηθήσει στη διαχείριση του άγχους.
Σύμφωνα με την ΓΣΘ υπάρχουν 4 Σ (Σκέψη, Συναίσθημα, Συμπεριφορά, Σωματικά Συμπτώματα), τα οποία δείχνουν πώς το άγχος διογκώνεται μέσα από ασταμάτητους φαύλους κύκλους.

Το άγχος των εξετάσεων είναι ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, το οποίο πολλές φορές συνδέεται με τον φόβο της αποτυχίας, καθώς και τον φόβο της ενδεχόμενης απογοήτευσης των σημαντικών προσώπων της ζωής σου (γονείς, κηδεμόνες, φίλοι, εκπαιδευτικοί).

• Είναι σημαντικό να ξέρεις τι είναι αυτό που πραγματικά σε αγχώνει και να το προσδιορίσεις μέσα σου, ώστε να μπορέσεις και να το διαχειριστείς.
• Η σωστή διαχείριση του χρόνου σου και ένας προγραμματισμός για δια τμηματική μελέτη θα σε βοηθήσει να μελετάς ικανοποιητικά, αφομοιώνοντας τη νέα γνώση και δίνοντας την ευκαιρία στον εαυτό σου να μη σε πιάσει πανικός τρέχοντας να μελετήσεις την διδακτική ύλη όλης της χρονιάς μέσα σε μια εβδομάδα. Εστίασε στην προετοιμασία σου, θέσε μικρά βήματα/στόχους και αντάμειψε τον εαυτό σου κάθε φορά που επιτυγχάνεις έναν στόχο σου.
• Δεν γνωρίζεις κάτι; Δεν έχεις καταλάβει κάτι; Ρώτα για αυτό. Κάλυψε τα κενά σου, ώστε να νιώθεις ότι κατανοείς αυτά που διαβάζεις. Να θυμάσαι ότι αν δεν καταλαβαίνεις όσα μελετάς τότε δεν θα μπορέσεις να τα συγκρατήσεις στο μυαλό σου.
• Έχεις νευρικότητα; Μίλα για αυτό σε κάποιον φίλο σου, στους γονείς σου, σε κάποιον που νιώθεις καλά για να το κάνεις και θα δεις ότι το βάρος θα μειωθεί.
• Σωματική άσκηση, σωστή διατροφή και επαρκής ύπνος είναι πολύ σημαντικές παράμετροι για τη διαχείριση του άγχους.
• Κάνε θετικούς νοερούς οραματισμούς στο μυαλό σου, αυτοί θα σε βοηθήσουν να ηρεμήσεις, να βελτιώσεις τη διάθεσή σου και θα ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή σου. Επίσης θυμήσου τις φορές που η επίδοσή σου ήταν καλή, τι πήγε καλά εκείνη τη φορά και πώς μπορείς να αξιοποιήσεις αυτή την εμπειρία στην επόμενη εξεταστική περίοδο.
• Μη συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους διότι αυτό θα εντείνει το άγχος. Εστίασε σε εσένα και σε όσα είναι στον δικό σου έλεγχο.